"Kính thưa Thầy Gotama (Cồ Đàm), tôi đã nghe nói rằng vị sư khổ hạnh Gotama nói: 'Mọi người chỉ nên biếu Thầy quà tặng, mà không nên biếu những người khác; mọi người chỉ nên biếu những người đệ tử của Thầy, mà không nên biếu những người đệ tử của những người khác. Chỉ khi nào biếu Thầy, thì mới có kết quả tốt đẹp, và khi biếu những người khác thì không có kết quả tốt đẹp; chỉ khi nào biếu đệ tử của Thầy, thì mới có kết quả tốt đẹp, và khi biếu những đệ tử của những người khác thì không có kết quả tốt đẹp.' Kính thưa Thầy Gotama, như thế những lời người ta nói đúng là lời nói của Thầy, hoặc là người ta nói không đúng về Thầy? Những lời họ tuyên bố có phù hợp với sự giảng dạy của Thầy, và lời nói nầy có làm cho Thầy thất vọng không? Riêng chúng tôi, chắc chắn là không muốn nói không đúng về Thầy Gotama."
"Vaccha, những người đã nói như thế là họ đã không lập lại lời nói của ta chính xác, vì họ đã hiểu sai lệch. Những lời họ tuyên bố không có phù hợp với sự giảng dạy của ta, và lời nói sai lầm nầy chắc chắn làm cho ta thất vọng.
"Vaccha, người mà ngăn cản người khác bố thí, ông ta đã gây ra sự bế tắc và là chướng ngại vật cho ba người: ông ta đã cản trở người cho tặng làm công việc đáng khen, ông ta đã cản trở người nhận vì không nhận được món quà tặng, và hơn nữa, ông đã làm hao mòn và làm thiệt hại cho chính tiếng tăm của mình. Vaccha, thật ra, những điều ta giảng dạy như sau: ngay cả khi một người đổ nước rửa nồi hoặc đổ nước rửa ly tách xuống ao hồ của làng, với sự mong muốn rằng các chúng sinh trong ao hồ, ăn uống được chút ít chất cặn thừa nầy - đấy cũng là nguồn gốc công đức, chứ đừng nói chi đến việc cho tặng quà đến mọi người.
"Tuy nhiên, ta nói rằng việc cho tặng, cúng dường đến những vị có đức hạnh mang lại rất nhiều kết quả tốt đẹp, trong khi việc cho tặng đến những người vô đạo đức mang lại rất ít kết quả. [47] Người có đức hạnh đã loại bỏ năm tính chất và sở hữu năm phẩm chất. Năm tính chất mà ông ta loại bỏ là gì? Đó là sự ham muốn nhục dục, sự sân hận, sự lười biếng cùng sự không hoạt động, sự bồn chồn cùng sự lo lắng, và sự nghi ngờ: đây là năm tính chất mà ông ta đã loại bỏ. Và năm phẩm chất mà ông ta sở hữu là gì? Đó là sự đạo đức, sự tập trung, trí tuệ, sự giải thoát, và sự hiểu biết cùng với cái nhìn giải thoát của người đã được đào tạo hoàn hảo. Đây là năm phẩm chất mà ông ta đã sở hữu.
"Ta tuyên bố, những gì được cho tặng, cúng dường đến một người đã từ bỏ năm tính chất và sở hữu năm phẩm chất nầy, mang lại rất nhiều kết quả tốt đẹp."
46. Vị du tăng Vacchagotta, thường xuất hiện trong các kinh điển Phật Giáo, ông thường để ý, và thích thú tham gia vào việc đặt các câu hỏi liên quan những triết lý trừu tượng đến Đức Phật (thí dụ như sự hiện hữu của con người, sự hiểu biết, vật chất, nguyên nhân, con người thật sự là gì, sự vật thật sự là gì, thời gian, và không gian), mà Đức Phật đã từ chối trả lời; nhưng rồi sau cùng, ông đã trở thành đệ tử của Đức Phật, và ông đã đạt được quả A La Hán.
47. Điều nầy muốn nói đến các công đức về nghiệp, mà một người hưởng được nhờ vào việc cúng dường các vị A La Hán và các vị sư khổ hạnh. Theo Đức Phật, kết quả tốt đẹp (nghĩa là cây-sinh-ra-nhiều-quả) của việc cúng dường, thí dụ như khả năng mang đến phước lợi giống như ý mong muốn của người cho tặng, tùy thuộc vào sự hổ tương của hai yếu tố: mục đích của người cho tặng, cùng sự đạo đức và lòng trong sạch của người nhận. Một món quà tặng được cúng dường với niềm tin, với sự khiêm tốn, và với sự tôn trọng bởi một người cho tặng khôn ngoan và đức hạnh thì có rất nhiều kết quả tốt đẹp, hơn hẳn sự cúng dường tình cờ bởi một người vô đạo đức; và một món quà được cúng dường cho một nhà tu khổ hạnh có lòng ngay thẳng và có đức hạnh thì có rất nhiều kết quả tốt đẹp hơn hẳn việc đem cho tặng một người có công phu tu hành ít ỏi. Người cho mang quà tặng đến cúng dường các vị A La Hán, các vị nầy có ruộng phước tối cao về công đức, người cho tặng sẽ hưởng được nhiều phước đức nhất, giống như lời giải thích của Đức Phật.
"Người được đào tạo hoàn hảo" (asekha), nghĩa là một vị A La Hán, có năm tính chất đã bị loại bỏ là năm vật ngăn trở. Năm phẩm chất đã sở hữu là năm Pháp Uẩn (dhamma-aggregates).
Kinh Tăng Chi Bộ
(To Whom Should Gifts Be Given?, Anguttara Nikaya
Translated by Nyanaponika Thera & Bhikkhu Bodhi - Source: www.bps.lk)
