Tánh biết của tâm vốn rỗng lặng trong sáng, tức là sẵn có định tuệ đầy đủ, tự nhiên. Nhưng khi bạn không chịu buông tư kiến tư dục của cái ta ảo tưởng xuống để cho định tuệ tự lặng lẽ chiếu soi một cách độc lập, mà chỉ nương tựa vào mớ kiến thức ngoại lai thủ đắc được vì mục tiêu chủ quan của lòng tham vọng, thì bạn đã vô tình quên đi tánh biết trong sáng hồn nhiên nơi chính mình! Từ đó bạn nỗ lực tìm kiếm, say mê tích lũy sở tri và sở đắc mà bạn hằng ước mong đạt được! Để rồi chính những sở tri sở đắc có được từ tư kiến, tư dục của cái ta ảo tưởng đó đã làm phân tán sự trực nhận trọn vẹn của trí tuệ tỉnh giác trong tánh biết tự nhiên...
....Tánh biết vốn có sẵn tuệ giác trong sáng tự nhiên. Khi tâm buông xả, rỗng lặng, không bị lý trí vọng thức che ám thì tánh biết liền tự chiếu sáng, đó chính là trí tuệ tỉnh giác. Nhưng khi bạn cố tình tìm cách rèn luyện để sở hữu tuệ giác thì nó lập tức biến mất.
... Ngay khi tâm buông xả, vô sự, thì tánh biết rỗng lặng trong sáng tự phát huy trí tuệ tỉnh giác để soi sáng thực tại, chứ tuệ giác không do nỗ lực của bản ngã tạo nên. Vì vậy, rốt ráo mà nói, chỉ có tinh tấn chánh niệm tỉnh giác mà không có người tinh tấn chánh niệm tỉnh giác.
(Trích "Sống trong thực tại" chương3)
http://www.trungtamhotong.org/thuvien/index.php?module=mucluc&function=detail&id=244
Vô ngại và viên dung
Tánh biết thấy vạn pháp
Vô thỉ đến vô chung
Viên Minh
Hỏi Đáp về Tánh Biết
Ngày gửi: 06-11-2012
Câu hỏi:
Kính thưa thầy, con là một Phật tử ở Cần Thơ. Hôm rồi con có đến chùa và đã gặp thầy, thật là duyên lành cho con! Trước đây con đã từng nghe những bài giảng của thầy trên web nhưng con chưa hiểu rõ thế nào là tánh biết của tâm và thế nào là cái biết của ý thức (biết bắng bộ não)? Còn thắc mắc thứ hai của con là bên Phật giáo Nguyên Thủy, khi một người đắc quả A-la-hán thì người ấy có tự biết hay không? Hay cần phải có vị thầy ấn chứng như bên thiền tông? Con cảm ơn thầy.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
1) Tánh biết của tâm (hay đặc tánh của tâm là biết) được biểu hiện qua 6 thức khi 6 căn tiếp xúc với 6 trần, trongđó ý thức chỉ là một phần thôi. Tánh biết bao gồm cả tiềm thức, vô thức và hữu thức trong khi ý thức chỉ hoạt động với điều kiện hữu thức mà thôi.
2) Khi hành giả trải qua tiến trình tâm 4 Đạo, 4 Quả đều tự biết rất rõ trên phương diện thực tánh chân đế, nhưng không cần biết tên gọi là gì, còn tên gọi các bậc Thánh là do đức Phật chế định để dễ ấn chứng cho mức độ giác ngộ của các đệ tử mà thôi, tên gọi chế định ấy hoàn toàn không quan trọng đối với sự chứng ngộ của hành giả. Tuy nhiên, người nào tự "ấn chứng" cho mình là thánh này thánh kia thì lại là quá phàm tục!
Ngày gửi: 14-11-2012
Câu hỏi:Bạch thầy, tánh biết luôn có sẵn trong mỗi con người chúng ta, khi ta tham, sân, si, nếu chánh niệm ta biết ta tham, ta sân, ta si. Ngược lại, nếu ta chánh niệm ta vẫn biết ta không tham, không sân, không si. Vậy tánh biết về bản chất là gì? nó thuộc về tâm nào trong các loại tâm, muốn cho nó khỏe mạnh mình nên cho nó ăn thức ăn gì? Sao con rối quá. Mong thầy từ bi giảng cho con. Đội ơn Thầy!
Trả lời:
Tánh biết chính là bản chất của tâm, vì tâm có nghĩa là biết pháp, hay nói cách khác cụ thể hơn là danh biết sắc. Tánh biết không những có mặt trong tất cả tâm hữu thức mà còn bao gồm cả phần hoạt động của bhavanga - tiềm thức và vô thức. Vậy tất cả các loại tâm biểu hiện ra ngoài thuộc về tánh biết chứ không phải tánh biết thuộc về loạitâm nào. Cũng như tất cả các loại sóng đều thuộc tánh nước chứ không phải tánh nước thuộc về loại sóng nào.
Nhưng sao con lại muốn định nghĩa tánh biết là gì, trong khi mỗi ngày con vẫn dùng nó? Đừng quan tâm nó là gì, có hay không, mà đơn giản là chỉ cần trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại thì lập tức ngay đó tánh biết liền biết pháp hoàn toàn trung thực. Nhưng nếu con khởi lên ý muốn định danh tánh biết thì liền bị cái ta lý trí che lấp chẳng khác nào mây đen che vầng nhật nguyệt!
www.trungtamhotong.org
Ngày gửi: 06-11-2012
Câu hỏi:
Kính thưa thầy, con là một Phật tử ở Cần Thơ. Hôm rồi con có đến chùa và đã gặp thầy, thật là duyên lành cho con! Trước đây con đã từng nghe những bài giảng của thầy trên web nhưng con chưa hiểu rõ thế nào là tánh biết của tâm và thế nào là cái biết của ý thức (biết bắng bộ não)? Còn thắc mắc thứ hai của con là bên Phật giáo Nguyên Thủy, khi một người đắc quả A-la-hán thì người ấy có tự biết hay không? Hay cần phải có vị thầy ấn chứng như bên thiền tông? Con cảm ơn thầy.
Xem Câu Trả Lời »
Trả lời:
1) Tánh biết của tâm (hay đặc tánh của tâm là biết) được biểu hiện qua 6 thức khi 6 căn tiếp xúc với 6 trần, trongđó ý thức chỉ là một phần thôi. Tánh biết bao gồm cả tiềm thức, vô thức và hữu thức trong khi ý thức chỉ hoạt động với điều kiện hữu thức mà thôi.
2) Khi hành giả trải qua tiến trình tâm 4 Đạo, 4 Quả đều tự biết rất rõ trên phương diện thực tánh chân đế, nhưng không cần biết tên gọi là gì, còn tên gọi các bậc Thánh là do đức Phật chế định để dễ ấn chứng cho mức độ giác ngộ của các đệ tử mà thôi, tên gọi chế định ấy hoàn toàn không quan trọng đối với sự chứng ngộ của hành giả. Tuy nhiên, người nào tự "ấn chứng" cho mình là thánh này thánh kia thì lại là quá phàm tục!
Ngày gửi: 14-11-2012
Câu hỏi:Bạch thầy, tánh biết luôn có sẵn trong mỗi con người chúng ta, khi ta tham, sân, si, nếu chánh niệm ta biết ta tham, ta sân, ta si. Ngược lại, nếu ta chánh niệm ta vẫn biết ta không tham, không sân, không si. Vậy tánh biết về bản chất là gì? nó thuộc về tâm nào trong các loại tâm, muốn cho nó khỏe mạnh mình nên cho nó ăn thức ăn gì? Sao con rối quá. Mong thầy từ bi giảng cho con. Đội ơn Thầy!
Trả lời:
Tánh biết chính là bản chất của tâm, vì tâm có nghĩa là biết pháp, hay nói cách khác cụ thể hơn là danh biết sắc. Tánh biết không những có mặt trong tất cả tâm hữu thức mà còn bao gồm cả phần hoạt động của bhavanga - tiềm thức và vô thức. Vậy tất cả các loại tâm biểu hiện ra ngoài thuộc về tánh biết chứ không phải tánh biết thuộc về loạitâm nào. Cũng như tất cả các loại sóng đều thuộc tánh nước chứ không phải tánh nước thuộc về loại sóng nào.
Nhưng sao con lại muốn định nghĩa tánh biết là gì, trong khi mỗi ngày con vẫn dùng nó? Đừng quan tâm nó là gì, có hay không, mà đơn giản là chỉ cần trở về trọn vẹn trong sáng với thực tại thì lập tức ngay đó tánh biết liền biết pháp hoàn toàn trung thực. Nhưng nếu con khởi lên ý muốn định danh tánh biết thì liền bị cái ta lý trí che lấp chẳng khác nào mây đen che vầng nhật nguyệt!
www.trungtamhotong.org
